Het toneel

Robbie is een toneel dat gespeeld werd door de toneelgroep ‘De Franciscusgezellen’. Ik was al eens eerder naar een stuk van deze groep geweest voor de coronaperiode. Dat noemde toen ‘Komen vreten’ en was een grappig stuk dat gebaseerd was op het welgekende programma ‘Komen eten’. Het stuk dat ze nu speelden had dus de naam ‘Robbie’ en ging over een man van 30 jaar oud die autisme had. Hij had het verstand van een 6-jarig kind. Hij woonde samen met zijn mama van rondom 60 jaar oud in een huis. Zijn vader was een zeeman en bij Robbies geboorte is hij vertrokken en nooit meer terug gekomen. Doordat zijn moeder dus al wat ouder is en er alleen voor staat, krijgt ze hulp van de poetsvrouw Jeanne.

Robbie is een heel grote fan van Clouseau. Verder heeft hij ook een goede vriend Joris die mentaal gehandicapt is. Daarnaast kunnen Robbie en Jeanne ook heel goed met elkaar overweg. Telkens wanneer Robbie onrustig wordt is Jeanne daar om hem af te leiden. Wanneer bij zijn moeder kanker wordt vastgesteld, komt er een grote vraag op tafel te liggen: wat gaat er gebeuren met Robbie? Zijn moeder vraagt euthanasie aan en weet dat hij naar een instelling zal moeten. Dit hadden ze vroeger al eens geprobeerd en dat was toen helemaal niet meegevallen voor Robbie. Nu moest het wel. Ze kwam in contact met instelling ‘De regenboog’. Dit is een soort bungalowpark waar heel veel mensen met een beperking wonen en waar ook veel activiteiten plaatsvinden. Robbie wilt eerst niet gaan, maar de vrouw van de instelling stelt voor dat hij een dagje komt kennismaken. ’s Avonds komt hij thuis en is hij helemaal in wolken. Waarom? Wel, Clouseau, waar hij zo’n grote fan van is, is daar komen optreden. Ook heeft hij daar gevoetbald met anderen. Sinds deze dag kan Robbie niet wachten om naar de instelling te trekken. Hij vond het daar zó leuk en heeft stiekem ook een oogje op de vrouw. Op 17 augustus vertrekt Robbie naar de instelling en op 18 augustus zou de moment daar zijn voor zijn mama. 18 augustus zou de dag zijn dat zij zou sterven. Het toneel eindigt op 17 augustus, de dag dat Robbie naar de instelling zal gaan. De vrouw komt hem ophalen en zet zijn valiezen al vast in de auto. Jeanne belooft aan zijn moeder dat ze Robbie elke week zal gaan bezoeken. Voor hij vertrekt, neemt Robbie nog afscheid van zijn mama. Ze nemen elkaar nog eens goed in de armen en zijn moeder geeft hem nog een foto van zichzelf zodat hij haar nooit zou vergeten. Er is één belangrijk ding doorheen het toneel: Robbies rode sjaal. Deze moet hij van zijn mama altijd aan doen als hij naar buiten gaat. Laat dat nu net hetgene zijn dat hij vergeet wanneer hij naar de auto rent om naar ‘De regenboog’ te gaan. Zijn moeder neemt de sjaal en probeert hem nog af te geven, maar doordat ze slecht te been is en dus met een wandelstok loopt is ze te laat en vertrekt Robbie zonder zijn sjaal naar de instelling. Dat was dan ook het plotse einde van het hele toneelstuk.

Ik vond het een abrupt einde omdat ik verwacht had dat we de moeder zouden zien sterven en dat we Robbie nog wel eens zouden zien in de instelling. Nu ik erop terugkijk vind ik het wel leuk zo’n open einde. Zo kan iedereen nog een beetje zijn eigen invulling geven. We weten immers dat zijn moeder een dag later zal sterven en dat hij Jeanne nog wekelijks zal zien wanneer zij hem komt bezoeken.

Mijn invulling van het einde is dat Jeanne de rode sjaal nog aan Robbie geeft wanneer ze hem bezoekt en hem zo toch nog krijgt. Hij zal deze dan altijd aandoen wanneer hij buiten gaat voetballen en andere leuke dingen gaat doen.

Klaspraktijk

Je zou dit toneel kunnen gaan bekijken met de klas omdat dit gaat over een gewoon gezin. Het is dan wel een moeder met een autistische zoon, maar deze situaties komen ook in het echte leven voor. Ik denk dat het belangrijk is dat leerlingen daar ook eens bij stil staan en dat het niet altijd voor iedereen maar rozengeur en maneschijn is.

Aan dit toneel zou je dan volgende thema’s kunnen linken:

• Hoe omgaan met autisme?
• Hoe omgaan met verdriet?
• Hoe pak je onverwachte situaties het best aan?

Je zou als leerkracht een bundeltje kunnen maken waarin deze drie thema’s aan bod komen en de leerlingen laten nadenken over volgende vragen:

• Hoe gaat de moeder om met haar zoon?
• Hoe gaat de Jeanne, de poetsvrouw, om met Robbie?
• Hoe reageert Robbie op het nieuws dat zijn moeder kanker heeft?
• Heeft hij veel verdriet wanneer hij het nieuws te horen krijgt?
• Hoe reageert Robbie op het nieuws dat hij naar een instelling zal moeten?

Daarnaast kan je ze ook laten nadenken over hoe zij zouden reageren.